ضیایی: ایران در حال تبدیل شدن به یک سیاه چاله ترانزیتی، سرمایه گذاری خط شلمچه بصره؛ از بنیاد مستضعفان تا ارزش آفرینان فدک - وبلاگ بازی

به گزارش وبلاگ بازی، کارشناس حمل و نقل ریلی گفت: متاسفانه تجار ایرانی در عراق پشتیبانی حاکمیت را ندارند، ولی تجار کشور های دیگر مانند ترکیه با حمایت دولت خود در حال فتح بازار ها در عراق هستند.

گروه اقتصادی وبلاگ بازی-حمل و نقل ریلی در عراق، طی سال ها جنگ داخلی خسارات فراوانی را متحمل شده است. اتصال شبکه ریلی ایران به عراق از اهمیت بالایی برای هر دو کشور برخوردار است. علاوه بر حجم بالای صادرات ایران به عراق، به گفته کارشناسان اقتصادی بغداد با تکیه بر ظرفیت ترانزیتی خود، می تواند 6 میلیارد دلار از کالا های مورد احتیاج کشور را پوشش دهد. با این حال در سال های گذشته برای احداث این خطوط ریلی مسائل عدیده ای پیده آمده است. علی ضیایی؛ کارشناس حمل و نقل ریلی در تبادل نظر با وبلاگ بازی، ضرورت اجرای پروژه خطوط ریلی میان دو کشور ایران و عراق را آنالیز نموده است.

علی ضیایی با اشاره به ضرورت احداث خطوط ریلی میان ایران و عراق گفت: اتصال ریلی ما و عراق از چند جنبه حائز اهمیت است. تجارت بین ایران و عراق، ترانزیت بین ایران و سوریه و در نهایت راه اندازی کریدور ترانزیتی شرق به غرب از مسائل مهم این موضوع هستند. در حال حاضر ایران تجارت 12 میلیاردی با عراق دارد که همه این ها از راه جاده تبادل میشوند. واضح است که جاده یک ظرفیت معین برای کالا های محدود دارد و اگر جریان بار سنگین یا مسافت طولانی باشد، از نظر اقتصادی منطقی است ک راه اهن را جایگزین کنیم. از طرف دیگر عراق کشوری جنگ زده است و احتیاج به بازسازی و اقلام عمرانی دارد. در نتیجه صادرات محصولات عمرانی که یکی از نقاط قوت صنعت ما محسوب می شوند، دارای بازار بالقوه ای در عراق بوده و کشور های مختلف برای تصاحب این بازار و احصاء سهمی بیشتر در این زمینه رقابت می نمایند. شرکت های ایرانی با پشتیبانی حاکمیت نیز باید نقش آفرینی نمایند. در هر صورت، حضور پررنگ تر ما دربازار های همسایه غربی مستلزم شیوه های اقتصادی تر حمل و نقل مانند راه آهن است.

وی با تاکید بر اهمیت قدرت ترانزیتی در معادلات جهانی اضافه کرد: یکی از بزرگترین اهداف ما در اقتصاد مقاومتی تقوریت توان ترانزیتی در کشور است. در حال حاضر دو کریدور اصلی برای ترانزیت خودمان مطرح می کنیم. یکی کریدور شرق به غرب و دیگری شمال به جنوب. کریدور شمال به جنوب، کشور های شاقتصادی مثل روسیه را به خلیج فارس متصل می نماید و کریدور شرق به غرب هدف اصلی آن انتقال کالای چینی به عنوان یک چشمه بار بین المللی به اروپا است که ازاین حیث اهمیت بالایی دارد. در سال های گذشته به دلیل غفلت ما کریدور های کشور از طریق کشور های همسایه دور میخورد. اگر این اتفاق به همین منوال پیش برود، تا چند سال دیگر به یک سیاه چاله ترانزیتی تبدیل می شویم. ترانزیت شلمچه بصره نیز در بلند مدت این هدف مد نظر دارد و به واسطه آن می توانیم حجم زیادی از کالا را از چین به اروپا انتقال دهیم که این امر عواید راهبردی سیاسی، امنیتی و اقتصادی خوبی دارد.

ضیایی در مورد اخبار منتشر شده مبنی بر کنار گذاشتن بنیاد مستضعفان از سرمایه گذاری در این پروژه گفت: فرایند سرمایه گذاری و پیمانکاری این پروژه بدین صورت بوده است که در دولت قبل راه اهن ما به مرز عراق کشیده شد. در این دولت ابتدا قرار بود عراق هزینه ریلی را بدهد و ایران آن را احداث کند. پس از مدتی عراق گفت که توان اقتصادی تامین هزینه ها را نداشته و تمایل دارد با سرمایه گذاری خارجی احداث گردد. ضمن قید اینکه از سرمایه گذار ایرانی استقبال بیشتری خواهد نمود. دولت ایران ابتدا پروژه را به عهده شرکت ساخت و توسعه زیربنا های حمل و نقل کشور واگذار کرد. در نتجیه پیمانکار شرکت ساخت و سرمایه گذار هم بنیاد مستضعفان انتخاب شد. اما برای مذاکرات با طرف عراقی بنیاد مستضعفان گفت تمایلی به مذاکره مستقیم با طرف عراقی ندارد. در نتیجه سرمایه را در اختیار شرکت ساخت گذاشت. هیئت دولت هم تصویب کرد منتهی در مذاکره عراقی ها گفتند که سرمایه گذار دولتی قبول ندارند. در نتیجه سناریو ما رد شد. در ادامه شرکت ساخت با یکی از شرکت های زیرمجموعه بنیاد به نام ژنرال مکانیک وارد رایزنی شد که به عنوان سرمایه گذار خصوصی وارد گردد، ولی بنیاد مستضعفان مخالفت کرد. این فرایند چند بار با شرکت های دیگر نیز تکرار شد تا در نهایت شرکت دیگری به نام ارزش افرینان فدک قرار است سرمایه گذاری را انجام دهد. البته مسائل راه اهن شلمچه بصره بیشتر بحث سیاسی بین دو کشور بود.

کارشناس حمل و نقل ریلی در مورد زیر ساخت های ریلی میان ایران و عراق گفت: ما از دو نقطه می توانیم به عراق وصل شویم. یکی نقطه جنوب یعنی شلمچه بصره و دیگری نقطه غرب یعنی خسروی تا خانقین. اگر فقط بحث واردات کالای های ایرانی به عراق باشد، در این صورت راه آهنی احتیاج است که عملیات عمرانی کوتاه تر، ساده تر و کم هزینه تر داشته باشد. در این صورت شلمچه بصره انتخاب مناسبی است. زیرا خط کرمانشاه خانقین به دلیل توپوگرافی کوهستانی برای عبور دادن ریل، زیرساخت های هزینه رجحان لازم دارد. اما اگر هدف ما علاوه بر ان، اتصال به سایر نقاط عراق و یا ترانزیت به کشور های دیگر مانند سوریه باشد ملاحضات متفاوت تر است. دوستان ما در بازدید از ریل های عراق گزارش دادند راه اهن عراق به شدت فرسوده است و حتی پتانسیل حمل بار های سبک را هم تا حدودی ندارد. در نتیجه احتیاجمند بازسازی یا ریل گذاری در شبکه ریلی عراق و سوریه هستیم. در سال های گذشته قرار بود ابتدا خانقین خسروی را با سرمایه گذاری چین تاسیس کنیم و یک شرکت از ایران نیز خط را احداث کند، اما به خاطر سیاست بازی ها این طرح به نتیجه نرسید.

ضیایی در نهایت با اشاره به اهمیت حمایت حاکمیت از تجار ایرانی گفت: متاسفانه تجار ایرانی در عراق پشتیبانی حاکمیت را ندارند، ولی تجار کشور های دیگر مانند ترکیه با حمایت دولت خود در حال فتح بازار ها در عراق هستند. یک بحث مهم در رقابت اقتصادی قیمت تمام شده و یکی از مهمترین پارامتر های آن نیز هزینه حمل و نقل است. ما باید بتوانیم سریع تر راه اهن بین دو کشور را تاسیس کنیم و هزینه تمام شده را کاهش دهیم. به طور کلی یک رقابت ترانزیتی بین ترکیه و ایران وجود دارد ک دولت ترمیه کاملا هشیارانه عمل میکند و تا چند سال دیگر ایران را از کریدور های ترانزیتی منطقه حذف می نماید.