10 علت افزایش وزن ناخواسته که ممکن است خبری از آن ها نداشته باشید - وبلاگ بازی

به گزارش وبلاگ بازی، شاید برای شما پیش آمده باشد که بدون افزایش حجم غذا و بدون تغییر خاصی در سبک زندگی متوجه افزایش وزن خودتان شده باشید. دلایل متعددی ممکن است باعث شوند که وزن شما افزایش پیدا کند و لزوما افزایش غذایی که می خورید تنها علت افزایش وزن نیست. در ادامه با خبرنگاران مگ همراه باشید تا دلایل افزایش وزن را معرفی کنیم.

افزایش وزن و تغییر در سبک زندگی

تغییرات متعددی در زندگی ممکن است باعث افزایش وزن شوند. تغییر در رژیم غذایی یکی از اولین دلایل افزایش وزن است که ممکن است به ذهنتان برسد. اما بسیاری از تغییرات دیگر می توانند باعث افزایش وزن شوند مثلا کم شدن تحرک. فرض کنید همواره جهت محل کار خود را پیاده طی می کردید و حالا محل کارتان تغییر نموده و باید با ماشین سر کار بروید. همین تغییری که شاید کوچک به نظر برسد، در طولانی مدت می تواند باعث افزایش وزن شود.

به غیر از تغییرات سبک زندگی، عوامل متعددی مثلا انواع بیماری های زمینه ای می توانند در افزایش وزن مؤثر باشند. اگر وزن شما بدون دلیل و بدون تغییر در میزان فعالیت بدنی و حجم غذا تغییر نموده، یکی از دلایل زیر را آنالیز کنید.

دلایل افزایش وزن که نمی دانستید

اگر دچار افزایش وزن شده اید، احتمالا یکی از دلایل زیر یا حتی چند دلیل زیر باعث آن شده است. آنالیز بعضی از این مسائل، نیازمند مشورت با پزشک و انجام آزمایش های متعدد است.

1. کم کاری تیروئید

کمبود هورمون تیروئید متابولیسم بدن را کند نموده و در نتیجه باعث افزایش وزن در اثر افزایش چربی و احتباس آب می شود. علائم کم کاری تیروئید می تواند شامل خستگی، بی حالی، تورم صورت یا اطراف چشم، خشکی پوست، کاهش تعریق، ضعف حافظه، کندی گفتار و گرفتگی صدا، ضعف، ناتوانی در تحمل سرما و سردرد باشد.

البته این علامت ها لزوما نشانه کم کاری تیروئید نیستند و ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشند. تشخیص نهایی کم کاری تیروئید با آزمایش انجام می شود. پزشک با توجه به نتیجه آزمایش، دوز مناسب دارو را مشخص می نماید. اگر اضافه وزن شما ناشی از کم کاری تیروئید باشد، بعد از گذشت مدتی از مصرف دارو، متابولیسم بدن به حالت عادی برمی شود.

2. سندرم کوشینگ

سندرم کوشینگ یک بیماری است که بر اثر افزایش هورمون کورتیزول ایجاد می شود. در این بیماری، چربی در صورت، ناحیه شکم و بالای کمر انباشته می شود و باعث گرد شدن صورت یا ایجاد قوز مشهور به قوز بوفالویی می شود. بازوها و پاها معمولا قلمی و لاغر باقی می مانند.

از دیگر نشانه های سندرم کوشینگ می توان به تحلیل رفتن و ضعف عضلانی، نازک شدن پوست، ترمیم کند زخم، کبودی آسان، ترک بنفش در شکم، بی نظمی قاعدگی، فشار خون بالا، ناتوانی در تحمل گلوکز و ریزش مو در زنان اشاره نمود.

3. مصرف بعضی داروها

درمان های جایگزینی هورمون و داروهای ضد بارداری خوراکی حاوی استروژن می تواند باعث احتباس مایعات و افزایش اشتها شود. سایر داروهایی که می توانند باعث افزایش وزن شوند عبارت اند از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) ، داروهای ضد افسردگی و دیابت.

اگر به تازگی این داروها را مصرف می کنید، افزایش وزن شما می تواند ناشی از مصرف دارو باشد. اگر مشکل افزیش وزن شما حاد است، می توانید با مراجعه به پزشک، داروهای خود را تغییر دهید یا از روش های جایگزین بهره ببرید.

4. سندرم تخمدان پلی کیستیک

سندرم تخمدان پلی کیستیک یا به اختصار PCOS یکی از مسائل رایج زنان است. این بیماری می تواند علائم متعددی از جمله افزایش وزن داشته باشد. سخت شدن بارداری، بی نظمی یا متوقف شدن قاعدگی، آکنه، نازک شدن موها، کیست در تخمدان و رشد بیش از حد مو در صورت و بدن از دیگر علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک است. چون این مشکل هم علائمی مشابه بسیاری از بیماری های دیگر دارد، فقط به وسیله پزشک قابل تشخیص است. درمان آن علاوه بر درمان های دارویی شامل تغییراتی در سبک زندگی است از جمله افزایش فعالیت بدنی.

5. تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی

در زمان یائسگی بدن با حجم زیادی از تغییرات هورمونی روبرو می شود که علائم متعددی را در افراد ایجاد می نماید. کاهش یافتن استروژن در میان سالی می تواند باعث شود که زنان در ناحیه شکم و پهلو دچار افزایش وزن و توده چربی شوند. اگر در سنین یائسگی هستید، افزایش وزن شما می تواند ناشی از همین تغییر عظیم بدن باشد.

6. افزایش وزن مرتبط با قاعدگی

بعضی از زنان در زمان قاعدگی یا قبل از آن، احتباس مایعات در بدن و نفخ را تجربه می نمایند که باعث افزایش وزن می شود. به همین خاطر این ایام زمان خوبی برای وزن کردن خودتان نیست.

7. احتباس مایعات

بیماری هایی مانند مسائل قلبی، نارسایی های کبد یا بیماری های کلیوی می توانند باعث احتباس مایعات شوند که به آن اِدِم هم گفته می شود. این مشکل می تواند به صورت تورم در اطراف چشم، دست ها، پاها، صورت، شکم یا بازوها ظاهر شود.

8. دیابت

افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده ممکن است دچار افزایش وزن شوند زیرا بدن آن ها قادر به تبدیل صحیح غذا به انرژی نیست.

9. آلرژی و حساسیت های غذایی

خوردن غذاهایی که به آن ها حساسیت دارید می تواند منجر به التهاب شود و نتیجه آن افزایش وزن است. بیشتر وزنی که به دلیل آلرژی اضافه می کنید، احتباس مایعات ناشی از التهاب و ترشح بعضی هورمون ها است.

10. استرس

استرس تأثیر بسیار زیادی روی حفظ وزن سالم برای بدن دارد. استرس نه تنها باعث افزایش وزن می شود بلکه کوشش های شما برای کاهش وزن را هم از بین می برد. استرس به دلایل متعددی می تواند باعث افزایش وزن شود؛ افزایش هورمون کورتیزول، رفتارهای ناسالم ناشی از استرس مثلا رژیم غذایی ناسالم از جمله دلایلی است که باعث می شود استرس بر وزن شما اضافه کند.

رفتارها و عادت های ناسالم ناشی از استرس

علاوه بر تغییرات هورمونی، استرس ممکن است عادت ها و رفتارهای ناسالمی را در افراد به وجود آورد که بعضی از آن ها بی اختیار و بعضی از آن ها آگاهانه است. گرچه در بیشتر اوقات دلیل اصلی ایجاد استرس را نمی توان از بین برد اما با تغییر سبک زندگی می توانید این رفتارهای ناسالم را کنار بگذارید.

• اختلال در خوردن

افزایش سطح کورتیزل در بدن نه تنها باعث می شود به غذاهای ناسالم تمایل پیدا کنید بلکه باعث می شود بیشتر از حد نرمال غذا بخورید. شاید در این شرایط فکر می کنید غذا خوردن می تواند بخشی از استرس و نگرانی های شما را کم کند و خوردن غذایی که دوست دارید شاید باعث کاهش استرس شما شود. اما این رفتار به خصوص اگر به عادت تبدیل شود می تواند نتایج بدی برای سلامت کلی جسم شما داشته باشد و وزنتان را بیش از حد افزایش دهد.

• خوردن فست فود و غذای در دسترس

وقتی استرس دارید و در برنامه ریزی کردن دچار مشکل می شوید، معمولا برای غذا خوردن هر آنچه که در دسترس باشد انتخاب می کنید. در این شرایط اولین انتخاب شما فست فود و غذاهای آماده و نیمه آماده است که عمدتا هم غذاهای سالمی نیستند. در شرایط استرس به جای اینکه غذای سالم بپزید و بخورید، به غذاهای فست فودی و مضر روی می آورید و اگر این شرایط برای مدت های طولانی ادامه داشته باشد، تأثیر بسیار مخربی روی وزن و سلامت کلی بدنتان دارد.

• کم شدن فعالیت بدنی

با وجود استرس و دغدغه های زیادی که در زندگی پیش می آید پیدا کردن وقت برای ورزش کردن سخت می شود. در واقع ورزش کردن در این شرایط به آخرین اولویت شما در برنامه ریزی روزانه تبدیل می شود. جهتهای طولانی برای رفتن به محل کار و بازگشت و همین طور ساعت های طولانی نشستن پشت میز، وقت کمی برای فعالیت فیزیکی به شما می دهند.

• صرف نظر کردن از وعده های غذایی

وقتی در آن واحد مجبور شوید با مسائل مختلفی روبه رو شوید و برای برنامه های مختلفی وقت بگذارید، معمولا برای بعضی کارها وقت کم می آورید. در این شرایط، بسیاری از افراد اولین کاری که می نمایند، صرف نظر کردن از وعده های غذایی است. ممکن است برای اینکه دیرتان نشود، صبحانه نخورید یا به خاطر اینکه کار دارید، ناهار را حذف کنید. اما این عادت های ناسالم به مرور زمان می توانند باعث افزایش وزن و مسائل جسمی متعدد شوند.

• کم خوابی

بسیاری از افراد وقتی دچار استرس می شوند با کمبود خواب هم روبرو می شوند. چون استرس مانع از این می شود که شب ها سر ساعت و به میزان کافی بخوابند. خواب ناکافی و نامناسب می تواند متابولیسم بدن را کاهش دهد. خستگی بیش از میزان هم می توانید عادت های نادرست در غذا خوردن را در افراد ایجاد کند. این عوامل دست به دست هم می دهند تا افزایش وزن را تجربه کنید.

11. مسائل گوارشی

دستگاه گوارش یکی از کلیدی ترین دستگاه های بدن است و عملکرد صحیح ان نقش مهمی در سلامت کل بدن دارد. بعضی از مسائل گوارشی مثل سندرم روده تحریک پذیر (IBS) ، بیماری ریفلاکس معده (GERD) ، زخم معده، یبوست مزمن، نشانگان رشد بیش از میزان باکتری روده باریک (SIBO) و… می توانند باعث افزایش وزن شوند.

12. سرطان

در طول درمان سرطان، ممکن است حفظ وزن برای افراد سخت باشد. بعضی افراد لاغر می شوند. بعضی دیگر وزن اضافه می نمایند. افزایش ناچیز وزن در طول درمان سرطان معمولا مسئله ای ایجاد نمی نماید. اما اگر بیش از حد وزن اضافه کنید، می تواند بر سلامتی شما تأثیر بگذارد.

افزایش وزن در بعضی از سرطان ها و بعضی از درمان ها بیشتر است. به اسم مثال بیش از نیمی از افراد مبتلا به سرطان پستان در طول درمان دچار افزایش وزن می شوند. تحقیقات نشان می دهد که افزایش بیش از حد وزن در طول درمان احتمال بهبودی را ضعیف تر می نماید. اضافه وزن قبل از آغاز درمان هم می تواند مسائل بعد از درمان و طی درمان را افزایش دهد. این مسائل شامل فشار خون بالا، دیابت و مسائل قلبی است.

کدام درمان های سرطان باعث افزایش وزن می شود؟

بعضی درمان های سرطان مثل شیمی درمانی، درمان با استروئید و هورمون درمانی می توانند به شکل های مختلف باعث افزایش وزن شوند؛

شیمی درمانی

در شیمی درمانی از داروهایی استفاده می شود که سلول های سرطانی را از بین می برند. شیمی درمانی به دلایل زیر می تواند باعث افزایش وزن شود؛

• باعث احتباس مایعات اضافی در بدن می شود که این شرایط ادم نام دارد
• ایجاد خستگی، سخت شدن تمرینات ورزشی
• افزایش حالت تهوع که با خوردن غذای بیشتر بهبود می یابد
• ایجاد هوس های شدید غذایی
• کاهش متابولیسم بدن. متابولیسم نرخ مصرف انرژی به وسیله بدن است. هنگامی که متابولیسم بدن شما پایین است، کالری کمتری می سوزانید که می تواند باعث افزایش وزن شود
• ایجاد یائسگی که متابولیسم را هم کند می نماید

داروهای استروئیدی

استروئیدها به دلایل مختلفی در طول درمان سرطان تجویز می شوند. این نوع دارو می تواند علائم التهاب مانند تورم و درد را کاهش دهد. این داروها می توانند حالت تهوع را درمان نمایند.

یک عارضه جانبی رایج استروئیدها افزایش وزن است. استروئیدها می توانند از روش های زیر باعث افزایش وزن شوند:

• افزایش اشتها که باعث اقزایش حجم غذا می شود
• کاهش توده عضلانی
• افزایش بافت چربی در شکم، گردن، صورت یا منطقه ها دیگر با استفاده طولانی مدت

هورمون درمانی

درمان هورمونی ممکن است برای درمان بعضی سرطان ها از جمله سرطان های پستان، پروستات، بیضه و رحم استفاده شود. این نوع دارو می تواند اندازه بعضی از هورمون ها مانند استروژن، پروژسترون یا تستوسترون را کاهش دهد. این هورمون ها عملنمودهای مختلفی در بدن دارند. کاهش سطح هورمون ها می تواند باعث افزایش چربی، کاهش عضلات و سوزاندن کالری شود.

جمع بندی

تغییرات ناخواسته در وزن بدن مثل افزایش یا کاهش وزن یکی از نشانه هایی است که باید به وسیله پزشک آنالیز شود. علاوه بر تغییر وزن، اگر نشانه های دیگری هم مشاهده می کنید با پزشک خود در میان بگذارید تا صحیح ترین تشخیص ممکن را دریافت کنید. برای مشخص دلایل اضافه وزن، انواع تست ها مثلا آزمایش تیروئید هم ضروری است.

اگر در نفس کشیدن دچار مشکل شده اید، تنگی نفس و تپش قلب دارید، بینایی شما تغییر نموده، پاهایتان ورم نموده، تب دارید یا هر علامت غیرطبیعی دیگری را همراه با اضافه وزن تجربه می کنید یا اگر اضافه وزن شما بسیار سریع و غیرطبیعی است حتما به پزشک مراجعه کنید تا دلیل اصلی آن را کشف کنید و در نظر داشته باشید که افزایش وزن، همواره نتیجه پرخوری نیست و گاهی نشانه ای از یک مشکل اساسی در بدن است که باید هر چه سریع تر درمان شود.

این مطلب فقط جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ بازی مگ را بخوانید.

منابع: Verywellfit، Verywellmind،Cancer